De docent als coach in het hbo

Een van de onvermijdelijke vragen tijdens trainingen die over coachen gaan, is of iedereen zichzelf eens een goede coach uit het persoonlijke verleden voor de geest wil halen. Nu weet ik me altijd wel een paar goede docenten uit school- of studietijd, oudere vrienden of inspirerende collega’s voor de geest te halen, maar grappig genoeg dringt dan ook ...

Leren reflecteren: naar systematiek in het leren van je werk als docent

Elke docent zal regelmatig nadenken over hetgeen hij op school meemaakt en hij zal daar lering uit trekken. In die zin is “doorleren” als docent eigenlijk een vanzelfsprekendheid. De vraag is echter of dat doorleren steeds op een even efficiënte en effectieve manier gebeurt. Want laten we eerlijk zijn: het is niet altijd gemakkelijk om in het vaak hectische bestaan als docent ook nog eens gestructureerd na te denken over wat je meemaakt. Daar heb je vaak ...

Over opbouw en afbouw van routinisering bij docenten: een geïntegreerde aanpak van docentbegeleiding

Francien heeft de lerarenopleiding met ongelooflijk veel plezier en redelijk succes doorlopen. In de eerste periode van de opleiding viel het niet altijd mee om de leerlingen in de hand te houden. Met name op het gebied van klassenmanagement en orde ging zeker niet alles van een leien dakje. Maar gaandeweg ging het met Francien steeds beter. Ze had een paar schoolpracticumdocenten die haar op een goede en stimulerende manier begeleid hebben in haar leerproces. ...

Leerbegeleiding

De vierde invalshoek is het begeleiden van het leren en het leerproces van deelnemers. Uit de onderwijs- en opleidingskunde is al duidelijk met welke interventies de docent kan sturen en ingrijpen in het leerproces. We gaan hier uit van algemeen bekende benaderingen en bespreken het lesgeven vanuit de leergerichte benadering. In dit artikel bespreken we: leergericht...

Lesbezoek: de onderwijspraktijk zichtbaar maken

Lesbezoek komt in allerlei vormen op school voor. De vraag is natuurlijk of er in het voorbeeld wel sprake is van lesbezoek in het kader van welke vorm van begeleiding dan ook. Om daarop te antwoorden, ga ik in op de volgende vragen. Wat houdt lesbezoek in het kader van begeleiding in en wat is kenmerkend voor dergelijk lesbezoek? Welke vaardigheden moet iemand beheersen bij lesbezoek? ...

Toepassing stimuleren

Het verwerven van kennis en inzicht is niet voldoende als dat niet gevolgd wordt door actie, door toepassing en door integratie in ons eigen functioneren. Interactie door middel van vragen stellen en beantwoorden, transacties met deelnemers en het stimuleren van leergroepen kan alleen maar geleerd worden door het toepassen van eenvoudige vaardigheden. Met de...

Hanteren van werkvormen

Een andere invalshoek dan de gebruikelijke is te kijken naar de relatie van de verschillende werkvormen met de vier fasen van het leerproces. Als u inzicht hebt in het leerproces bent u als docent veel beter in staat om uw lessen heel afwisselend te maken. U kunt dan optimaal inspelen op de leerstijlen van deelnemers en u kunt leerprogramma’s op een didactisch...

Interacterend lesgeven

Bij interactieve werkvormen is er sprake van tweerichtings- of meerrichtingsverkeer. Zowel de docent als de deelnemers hebben een eigen inbreng. De afstemming van die interacties bepaalt het succes van de les. Tot de interactieve werkvormen behoren de verschillende gespreksvormen. In dit artikel bespreken we interactieve werkvormen, voorwaarden voor interactie,...

Leergericht opleidingsconcept

Wat is leren en hoe kunnen we leren inbedden in een leergericht opleidingsconcept, zodat de lerende deelnemer daarin centraal staat? De eerste invalshoek is het verkennen van leren en van een leergericht concept dat docenten een algemeen kader biedt om deelnemers zo zelfstandig mogelijk te laten leren. In dit artikel bespreken we opvattingen over leren,...

Persoonlijk loopbaanmanagement: mogelijkheden en grenzen

Het onderwijs vraagt tegenwoordig meer dan ooit van docenten dat zij zich blijven ontwikkelen, dat zij openstaan voor vernieuwingen en veranderingen en daar kritisch en effectief op kunnen reageren. Dit is onder meer mogelijk door reflectie op het eigen professioneel handelen. Deze reflectie hoeft zich uiteraard niet te beperken tot het professioneel handelen ...