Onbewuste aandacht
Aandacht is liefde, is licht. Het is een gerichte stroom van energie vanuit jouw binnenste naar buiten, naar dat wat je aandacht geeft. Dat waar je gedachten over gaan, wordt gemanifesteerd in je leven. Maak je steeds dingen mee die je niet wilt, heb je last van chronische pijn, oververmoeidheid, angsten, stress et cetera, dan is het tijd om eens naar die onbewuste stroom van gedachten te kijken. Om je bewust te worden waar jouw gedachtestroom over gaat. Zodat je kan kiezen voor heilzame en helpende gedachten, en zo meer gezondheid en geluk kan gaan ervaren.
Als holistisch gezondheidscoach werk ik veelal met mensen die stressgerelateerde klachten hebben. Burn-out, slapeloosheid, hyperventilatie, chronische vermoeidheid, angst en paniekaanvallen, maar ook spier- en gewrichtsklachten of chronische pijnklachten. Afhankelijk van de klacht bekijk ik samen met de coachee hoe we het traject gaan aanpakken. Ik werk altijd op drie niveaus: fysiek, mentaal en causaal. Bij acute lichamelijke klachten zoals rug-, schouder- of nekklachten starten we met lichaamswerk zoals yoga en/of massage. Is er geen acute situatie, dan beginnen we met bewustwording van leefstijl, gewoonten en gedrag. Samen gaan we op zoek naar de oorzaken van de klacht, ziekte of ongewenste patronen/gedrag, om deze om te keren naar gezondheid en geluk.
De ommekeer
In mijn leven heb ik een grote ommekeer meegemaakt. Van angstig, verlegen meisje naar een vrouw met zelfvertrouwen. Van leven naar de verwachtingen van de ander, naar een gelukkig en gezond welzijn, waarin ik me veilig en vrij voel, vol vertrouwen.
In de eerste klas van de middelbare school besloot ik niet langer bang te zijn. Ik zou voortaan ook stoer zijn, weten wat ik wilde. Niet meer die rode hoofden of dat gestamel, maar gewoon een mening en doen. Geen idee hoe dat moest. Dus ik ontwikkelde gewoon een ‘tegenmening’. Ik was tegen oorlog, wilde dat de kernkoppen in Volkel weggingen, vond het stom dat er legers waren die aan de andere kant van de wereld gingen vechten onder het mom van vredesmissies, dat vrouwen geen pastoor mochten worden, en zo nog kan ik nog wel even doorgaan.
In die tijd begon ik ook met roken, lekker stoer meedoen. Een pakje shag in het borstzakje van mijn spijkerjasje, shaggies draaien. Een houding van: mij maak je niks, ik weet wat ik wil. Maar ja, als je eenmaal rookt kom je er niet zo gemakkelijk meer van af. Tijdens mijn zwangerschappen wilde ik graag stoppen, dat lukte niet helemaal. Ik was boos op mezelf dat ik maar bleef roken, veroordeelde mezelf dat het me niet lukte om te stoppen. Ik voelde me stom en waardeloos, ik was het niet waard om moeder te worden. Ik was misschien 32 toen de vriendin met wie ik ooit begonnen was met roken me vertelde dat ze oor-acupunctuur deed om te stoppen. Misschien was dat ook wat voor mij? Ik maakte een afspraak en ging. De therapeut stopte een metalen dingetje in mijn oor en ik kreeg een magneetje. Telkens als ik trek kreeg in een sigaret moest ik met dat magneetje over het magneetje in mijn oor wrijven, dan zou de trek verdwijnen. Nou nee dus, ik merkte er totaal niets van.
Ik gooide mijn shag en vloeitjes demonstratief in de vuilnisbak en vertelde tegen iedereen dat ik gestopt was met roken. Toch kwam ik nog mensen tegen die dat niet wisten en dan vroeg ik of ik er een mocht draaien. Ik zocht alle laden en kasten van mijn huis af op zoek naar kruimels of stompjes. Ik bleef dus roken, een tijdje wat minder, maar stoppen lukte niet. De vriendin rookte ook nog steeds en kwam met de suggestie om soft-lasertherapie te gaan doen. Dat was erg duur, maar helpt gegarandeerd, en je mag zo vaak terug als je wil, vertelde ze me. Met lood in mijn schoenen ging ik mee. De behandelaar streek met een soft-laserpen over de binnenkant van mijn polsen en over mijn voorhoofd, en vertelde een verhaal. Ze was ervan overtuigd dat het hielp. Ik niet, sterker nog, ik dacht: ik zal je laten zien wat voor een onzin dit is. Het ging een dag of twee goed, toen hield ik het niet meer en ging naar de winkel om een pakje shag te kopen. Ik draaide er een en ging naar de zolder om daar stiekem te roken.
De knop om
En toen ging de knop om. Wat was ik aan het doen; wat gebeurde er eigenlijk; voor wie was ik nou aan het stoppen met roken; wie mocht niet zien dat ik rookte; wie was nou verantwoordelijk voor het stoppen; wat wilde ik bewijzen? Ik wilde vrij zijn van dat stokkie, niet altijd en overal meer hoeven denken waar ik mijn aansteker heb gelaten, niet meer vooruitdenken dat mijn shag morgen op zal zijn en dat ik dus nog langs de pomp moet enzovoort. Ik wilde leven en mijn tijd besteden aan leuke dingen, blij zijn, plezier maken. In plaats daarvan maakte ik me druk over sigaretten?
Ik maakte opnieuw een afspraak met de soft-laserdame. Deze keer was ik open, ontvankelijk voor wat ze vertelde. Ze zei me dat roken juist meer spanning in het lichaam bracht, dat de huid sneller veroudert, de stofwisseling versnelt enzovoort. Haar woorden versterkten mijn innerlijke kracht. Ik was bevrijd, had de shag en het roken niet meer nodig. Ik ging zo licht naar huis, zo vrij. Ik heb nooit meer omgekeken naar sigaretten of shag.
Dat waren twee heel bewuste ervaringen met de omkering. Het omkeren van de aandacht van wat je niet wilt naar wat je WEL wilt, al was ik me daar toen niet van bewust.
Mijn leven ging verder. Ik werd ontevredener, steeds vermoeider. Dagelijks sleepte ik me naar mijn winkel, terwijl ik in mijn hart met de kinderen naar het bos wilde. Ik ging naar het feestje van een vriend, maar eigenlijk wilde ik een boek lezen, ik ging op vakantie met de buren, maar was zo moe dat ik niet kon genieten. Zo kon het niet langer. Ik begon met het volgen van yogalessen. ‘Jij bent degene die zichzelf zo heeft ingewikkeld, nu is het tijd om te “ont”-wikkelen’, zei juf Nell.
En weer maakte ik een omkering, ik verkocht de winkel en ging scheiden, heel rigoureus.
Maar hoe nu verder? Ik had geen idee. Langzaam, maar zeker zette ik stapjes, leerde ik op eigen benen te staan, mijn eigen weg te kiezen, mezelf te vertrouwen en grenzen aan te geven.
Ik ontdekte dat mijn algemene houding ‘anti’ was, een houding van: ik zal weleens laten zien dat iedereen ongelijk heeft. Ik liep steeds mezelf te bewijzen. Stukje bij beetje leerde ik te ontspannen, ontvankelijk te zijn, niet meer te strijden, maar te observeren en te accepteren. Ik leerde me niet meer te identificeren met mijn emoties en gevoelens en mijn lichaam, maar dat levensenergie door mij heen stroomt en ik die vorm kan geven zoals ik dat wens.
Ik ben mijn eigen beste vriend geworden.
Waar je aandacht is volgt je energie
Zoals ik al schreef, komen mensen meestal bij me als ze iets niet meer willen. Ze willen af van hun klachten, ziekte of ongewenste patronen. Wat er gebeurt als je ergens mee wilt stoppen of als je iets niet wilt, is dat daar de aandacht naar toe getrokken wordt. Onze aandacht is daarom vaak bij wat we niet willen. Ik wil niet meer bang zijn, ik wil geen pijn meer, ik wil niet steeds een verkeerde relatie, ik wil niet meer roken, ik vind het zo lastig dat … ik vind het zo vreselijk moeilijk als … Dat wordt de onderstroom van onze gedachten.
We ontwikkelen weerstand tegen de situatie waarin we zijn, gaan ons verzetten, nee niet nog een keer. Misschien praten we onszelf een schuld of schaamtegevoel aan: dat kan ik toch niet, ik leer het nooit, pfff heb ik weer … Of we verdringen het, verbijten ons, zetten ons schrap, nog een tandje harder, er zijn veel manieren om die situatie te omzeilen. Maar het kan ook anders
Weerstand is de uitnodiging om te kijken hoe het anders kan
Het bewust zijn van wat je niet meer wil is de eerste stap. Maar hoe wil je het dan WEL? Als ik die vraag stel, is het vaak stil. Daar heeft nog niemand over nagedacht. Ik leg dan uit dat waar onze aandacht is, de energie als vanzelf volgt. Het simpele voorbeeld van ‘denk niet aan de roze beer’. De onderstroom van gedachten wordt veroorzaakt door behoeften en overtuigingen en op het diepste niveau angsten. Onze primaire drijfveren gaan over overleving, veiligheid, eten, voortplanting. Als je geen veiligheid ervaart in de situatie waarin je verkeert, zal je onbewuste je helpen met gedrag zodat jij je weer veilig voelt.
In het geval van mijn rookgedrag? De onderliggende emoties was angst voor afwijzing, niet meer bij de groep te horen. Dat gevoel ken ik heel goed, dat komt op vele verschillende manieren terug in mijn leven. Als je dat gevoel kan gaan herkennen, komt de fase van accepteren.
Acceptatie
Voordat je echt kan gaan omkeren, is het belangrijk dat er acceptatie komt. Accepteren van de situatie zoals die is. Er is geen sprake van schuld of verkeerd handelen. Ik rookte omdat er een diepe onbegrepen behoefte aan veiligheid was. Mijn handelen en denken waren volledig onbewust. Pas na de erkenning dat het een probleem was, kon ik het accepteren en mijn gedrag veranderen.
Als coach is het belangrijk niet te oordelen en ook je coachee te leren op een neutrale manier naar zichzelf te kijken. Er is geen schuld, je hoeft geen boete te doen of lessen te leren, het is gewoon het ongewenste gevolg omdat je toen nog niet beter wist.
Omkeren
Na de herkenning, erkenning en acceptatie kun je gaan omkeren. Verwoorden hoe je het WEL wilt. Laat dit helemaal over aan de coachee. Die ervaart het leven op een totaal andere manier en zal dus ook andere woorden gebruiken. Hierbij is het belangrijk te letten op een positieve formulering.
Dus in plaats van:
ik wil niet meer roken > ik ben vrij om mijn tijd te besteden aan wat ik wil
ik wil geen stress meer > ik voel me ontspannen
ik ben tegen oorlog > ik ben voor vrede
Ik wil geen pijn > ik beweeg soepel
ik wil niet moe zijn > ik voel me energiek
ik ben zo onzeker > ik voel me veilig
Het proces van omkering is dan in gang gezet, er is een begin gemaakt om de onbewuste stroom van gedachten te veranderen in een bewuste stroom. Er zullen steeds meer situaties opvallen waarin het oude patroon speelt. Het zal je verbazen hoe vindingrijk het leven is.
Vele niveaus
Dit proces vindt plaats op alle niveaus en tegelijkertijd. Fysiek, mentaal en causaal. In het lichaam zal het betreffende orgaan of weefsel zich aanpassen, het denken zal voortdurend naar een oplossing zoeken en het gedrag verandert. Je kan ook op elk niveau werken. Wat bij de ene persoon werkt geeft een averechts effect bij de andere persoon. Het is dus altijd maatwerk.
Wat wel voor iedereen werkt, is ‘droog’ te oefenen. Door gedrag en gebeurtenissen te evalueren, eventueel te analyseren krijgen we helder welke thema’s er spelen in het leven.
We kunnen hier drie niveaus onderscheiden: voelen – denken – gedrag.
Observeren = neem een situatie, wat is er gebeurt, hoe was de reactie
Herkennen =herken je een patroon, een behoefte, een overtuiging
Erkennen = ruimte geven aan de gevoelens en emoties die daarbij horen, niet oordelen
Accepteren = het mag er allemaal zijn
Reflecteren = is dit nog werkzaam voor mij of wil ik het anders
Transformeren = hoe wil ik het WEL
Oefenen = stel je de nieuwe situatie voor, wat voel je dan, wat denk je dan, welk gedrag vertoon je
Integreren = steeds ontdekken hoe de nieuwe overtuiging/gedachte/patroon andere situaties op je pad brengt
Als regelmatig op deze manier wordt geoefend zal het herkennen van onbewuste gedachten en patronen steeds sneller gaan. Zelfreflectie wordt een gewoonte.
Duurzame transformatie
Je maakt dan een duurzame transformatie. De onbewuste stroom van ik voel me niet veilig zal veranderen in vertrouwen. Vertrouwen in jezelf omdat je weet dat er altijd een oplossing is. Dat je hebt ervaren dat het leven voortdurend verandert en dat jij kan meebewegen, dat er altijd andere wegen zijn. Als je aandacht geeft aan wat je WEL wilt, wordt je leven zo veel gemakkelijker, zo veel lichter. Je voelt je gezonder en gelukkiger. Dat straal je uit naar de buitenwereld en zo wordt die ook blij van jou. De spiraal is omgekeerd.
Waar je aandacht is, volgt je energie. Ik heb geleerd om ontspannen te leven, mijn eigen beste vriend te zijn. Pas dan kan ik er werkelijk zijn voor een ander. Het is mijn missie zo veel mogelijk mensen te leren op een ontspannen manier te leven, zodat er een samenleving ontstaat waarin we leven in harmonie met de natuur, ons gedragen voelen en onze kwaliteiten en talenten tot uitdrukking kunnen brengen.
Yvonne Coppens is holistisch gezondheidscoach.